Hội Bảo vệ Thiên nhiên và Môi trường Việt Nam đã công nhận 9 cây giáng hương ấn (người dân hay gọi là sưa vàng Quảng Nam) là Cây Di sản Việt Nam. 9 cây sưa vàng Quảng Nam này ở làng sinh thái Hương Trà (phường Hòa Hương, TP Tam Kỳ, Quảng Nam).
Trước đó, TP Tam Kỳ gửi đơn về đề nghị công nhận quần thể 12 cây giáng hương ấn (sưa vàng Quảng Nam) tại Làng sinh thái Hương Trà (phường Hòa Hương, TP Tam Kỳ, tỉnh Quảng Nam) là Cây Di sản Việt Nam.
Hội đồng Cây Di sản Việt Nam đã họp, xét duyệt hồ sơ và kết luận 9 cây giáng hương ấn đã đạt đầy đủ các tiêu chí là Cây Di sản Việt Nam, ba cây còn lại cây không đạt tiêu chí về độ lớn.
Cây sưa vàng theo nguồn nước lũ dạt về làng Hương Trà, người dân lấy trồng ven sông. Với đặc tính dễ sinh trưởng, chỉ cần từ một khúc cây cắm xuống đất là cây tự nứt rễ bám đất bền chặt, cư dân nơi đây đã đắp đường đê và trồng loài cây này dọc triền sông và để giữ bờ đất, chống xói lở, bão lũ.
Qua thời gian, cây sưa lớn dần lên, cành lá sum suê giữ chắc cho đường đê và ngôi làng bình yên trước phong ba bão lũ.
Khu vực làng Hương Trà đang sở hữu đường cây di sản đẹp nhất Quảng Nam và không nơi nào trên Việt Nam có được hàng cây giáng hương ấn có tuổi đời lâu hơn nơi này.
Hàng năm dân làng lại đắp đê lớn dần, dài thêm ra và nối Hương Trà với những làng bên. Cho đến ngày nay, hằng năm cứ độ từ tháng 9 trở đi, lúc tiết trời vào thu, người dân trong làng lại mé (chặt) các nhánh cây sưa phòng gió bão và trồng các nhánh cây ấy trên đường làng và quanh nhà.
Hoa sưa vàng Quảng Nam màu vàng, thường nở hai đợt vào khoảng tháng 3, tháng 4 hàng năm. Mỗi đợt hoa nở kéo dài từ 7-10 ngày, hai đợt cách nhau khoảng nữa tháng.
Làng Hương Trà có hơn 50 cây tuổi đời hơn và gần 100 năm tuổi, trong đó có 12 cây cổ thụ trên 200 tuổi. Cây lớn tuổi nhất có chu vi tại gốc là 2,7m và có độ cao là 9,2 m.
Con đường có 9 cây sưa vàng Quảng Nam được các chuyên gia sinh thái và du lịch đánh giá cao bởi cảnh quan đẹp, giữ được vẻ đẹp nguyên sơ của thiên nhiên và đời sống sinh hoạt của dân làng, luôn hướng đến du lịch “xanh” bền vững.
Hằng năm, TP Tam Kỳ tổ chức các sự kiện văn hóa, du lịch tại khu vực có 9 cây sưa vàng Quảng Nam đúng vào dịp cây nở hoa.
Hoa sưa vàng Quảng Nam màu vàng tươi, nhỏ li ti. Theo những con gió nhẹ, hoa sưa rụng xuống có thể phủ vàng một con đường, trên bề mặt con sông.
Giáng hương ấn hay sưa vàng Quảng Nam có dáng cây và hoa đẹp, vì thế được ưa chuộng trồng làm cảnh bóng mát. Ngoài ra thân cây có thể dùng làm đồ gia dụng và mỹ nghệ đẹp, loài này đang đứng trước nguy cơ bị khai thác quá mức.
Loài giáng hương ấn đã được ghi nhận trong Danh sách đỏ của IUCN - Liên minh Quốc tế Bảo tồn Thiên nhiên và Tài nguyên Thiên nhiên với cấp đánh giá “nguy cấp - EN” để hạn chế khai thác, sử dụng vì mục đích thương mại.
