Mặc dù hàng loạt vụ giết người, buôn m‌a tú‌y của băng đảng Primeiro Comando da Capital (PCC) ở Brazil diễn ra trên khắp lãnh thổ Paraguay, bà Zully Rolon - giám đốc Cơ quan chống m‌a tú‌y Paraguay (Senad) - bác bỏ nhận định PCC đã có chỗ đứng vững chắc ở Paraquay.

“Hàng loạt vụ dẫn độ các trùm băng đảng từ Paraguay sang Brazil là ví dụ về việc mafia chưa thể đứng vững ở đây”, Rolon nói.

Sức mạnh ghê gớm của PCC

Zully Rolon thừa nhận hệ thống radar của Paraguay chưa thể bao quát khu vực phía bắc rộng lớn của họ, nên không thể phát hiện những phi cơ chở m‌a tú‌y của PCC nếu chúng xuất phát từ Bolivia.

“Nếu chúng tôi có radar, nỗ lực chống tội phạm m‌a tú‌y sẽ trở nên dễ dàng hơn”, Zully Rolon bình luận.

Khi trùm m‌a tú‌y của PCC ở Paraguay sa lưới, đại bản doanh của chúng ở Brazil sẽ phái ngay trùm khác tới để thay thế. Bên cạnh đó, giới chức nhận định những tên trùm sa lưới vẫn tiếp tục điều hành băng đảng trong trại giam. Ví dụ tiêu biểu cho sự phối hợp giữa các ông trùm trong nhà tù với mafia bên ngoài là vụ ám sát công tố viên chống tội phạm hàng đầu của Paraguay hồi tháng 5, khi anh đang tận hưởng tuần trăng mật.

Hai thành viên của lực lượng chống m‌a tú‌y Paraguay bắt một nghi phạm thuộc PCC. Ảnh: globo.com.

4 người đã thừa nhận họ tham gia vụ ám sát công tố viên. Mỗi người nhận bản án hơn 23 năm tù. Người đứng đầu lực lượng cảnh sát Colombia chỉ ra PCC trả cho những kẻ sát nhân 500.000 USD để loại bỏ sát hại công tố viên vì anh đang điều tra các mối liên hệ của chúng ở Paraguay.

Tham vọng xuyên biên giới

PCC khoe chúng có khoảng 30.000 thành viên ở Brazil, nơi chúng đang tiến hành cuộc chiến ngày càng đẫm máu để giành quyền kiểm soát vùng Amazon xa xôi, nơi tiếp giáp Peru và Colombia - 2 miền đất hứa đối với bọn sản xuất m‌a tú‌y. Chúng cũng đang mở rộng phạm vi hoạt động ở những nơi khác ở Nam Mỹ - bao gồm Uruguay, Argentina và Venezuela, có các kết nối ở Caribbe, châu Âu và châu Phi, và rửa các khoản lợi nhuận thông qua các ngân hàng ở Trung Quốc và Mỹ.

Nhiều nhà quan sát nhận định các phần tử PCC đã xâm nhập sâu vào lực lượng an ninh của Paraguay. Ảnh: globo.com.

Robert Muggah, nhà nghiên cứu của viện Igarape, nhận xét PCC là nhóm tội phạm có tổ chức ghê gớm nhất ở Nam Mỹ. Theo ông, sức mạnh của chúng dựa trên mức độ kiểm soát chặt chẽ trong thang bậc quyền lực. Các phần tử thuộc PCC sẵn sàng trả phí thành viên để tham gia băng đảng.

“Ở Paraguay, PCC đã thâm nhập sâu rộng vào bộ máy chính quyền và câu kết với nhiều sĩ quan trong lực lượng cảnh sát, quân đội”, Muggah giải thích.

Brazil nên bãi bỏ chính sách giam tội phạm hàng loạt để phá bỏ cơ sở quyền lực của PCC trong các nhà tù quá đông đúc của Brazil, theo quan điểm của Robert Muggah.

“Giải pháp lâu dài duy nhất là Brazil phải đẩy nhanh quá trình phi Hình Sự hóa m‌a tú‌y”, ông nói.

Song những chính sách như vậy là viễn cảnh xa vời ở Brazil cũng như Paraguay, nơi nhiều người nghi ngờ đảng cầm quyền có mối liên hệ với những kẻ buôn người và tội phạm có tổ chức.

Cựu tổng thống Horacio Cartes (nhiệm kỳ 2013-2018) đã nhiều lần bị cáo buộc dính líu tới hoạt động rửa tiền quy mô lớn cùng bọn buôn lậu thu‌ốc l‌á và buôn m‌a tú‌y. Cartes, vốn là nhà tài phiệt thu‌ốc l‌á, nói những cáo buộc như thế mang động cơ chính trị.

Hồi tháng 2 năm nay, lực lượng chống m‌a tú‌y của Paraguay để thực hiện chiến dịch tịch thu tài sản quy mô lớn của các băng đảng. Họ tịch thu các biệt thự, trang trại, căn hộ sang trọng và thậm chí cả một nhà thờ có mối liên hệ với bọn tội phạm. Tuy nhiên, Bộ trưởng Nội vụ Paraguay thừa nhận những kẻ cầm đầu vẫn nhởn nhơ ngoài vòng Pháp Luật vì chúng đã xâm nhập rất sâu vào mọi tầng lớp trong xã hội.

“m‌a tú‌y đang chế ngự Paraguay. Nó làm ô uế cả xã hội”, Eulalio Lopez, nhà lãnh đạo cộng đồng ở thành phố San Pedro thuộc miền bắc Paraguay, nhận xét.