Những mảnh xương còn sót lại của sinh vật được tìm thấy trong một khu mỏ ở miền tây Maroc, cách thành phố Casablanca khoảng vài tiếng chạy xe. Nó thuộc về một loài chưa được mô tả - có tên là Ajnabia odysseus - đại diện cho mẫu vật khủng long mỏ vịt đầu tiên tại châu Phi.

"Thực sự đáng kinh ngạc! Nó hoàn toàn lạc lõng, giống như việc tìm thấy một con kangaroo ở Scotland. Châu Phi vào kỷ Phấn trắng đã bị cô lập bởi nước biển, vậy bằng cách nào mà loài khủng long mỏ vịt này đến được đó?", Tiến sĩ Nicholas Longrich từ Trung tâm Tiến hóa Milner thuộc Đại học Bath của Anh, tác giả chính của nghiên cứu, nhấn mạnh trong một bài đăng trên trên tạp chí Creta Research hôm 2/11.

Khủng long mỏ vịt (Hadrosauroidea) có nguồn gốc từ châu Mỹ, sau đó mở rộng môi trường sống tới châu Á và châu Âu thông qua những cây cầu cạn nối liền các châu lục vào thời bấy giờ. Tuy nhiên, châu Phi trong kỷ Phấn trắng muộn là một "lục đảo" bị cô lập hoàn toàn bởi đại dương sâu. Để đến được Maroc, Ajnabia odysseus có thể đã vượt hàng trăm km đường biển bằng cách bơi lội hoặc "quá giang" trên các bè nổi trôi dạt từ thảm thực vật.

Phân tích cho thấy khủng long mỏ vịt có lẽ là những "vận động viên" bơi lội cừ khôi với chiếc đuôi lớn và đôi chân khỏe. Hóa thạch của chúng cũng chủ yếu được tìm thấy trong các trầm tích sông và đá biển.

"Sherlock Holmes đã từng nói, một khi bạn loại bỏ tất cả những điều không thể, thì điều còn lại cuối cùng, cho dù rất khó tin, cũng phải là sự thật". Longrich chia sẻ. "Khủng long mỏ vịt không thể đi bộ đến châu Phi. Chúng đã tiến hóa rất lâu sau khi sự kiện trôi dạt lục địa và chúng tôi không có bất kỳ bằng chứng nào về những cây cầu cạn. Lịch sử địa chất cho thấy châu Phi vào thời điểm đó đã bị cô lập bởi các đại dương. Nếu vậy, cách duy nhất để đến đó là bằng đường biển".

Giả thuyết động vật băng qua đại dương bằng bè nổi cũng từng được dùng để giải thích cho sự hiện diện của vượn cáo và hà mã trên đảo Madagascar, hay quá trình mở rộng phạm vi sinh sống của một số loài khỉ và gặm nhấm từ châu Phi đến Nam Mỹ.

Không như các loài khủng long mỏ vịt khổng lồ có thể phát triển tới chiều dài 15 m, Ajnabia odysseus nhỏ hơn rất nhiều khi chỉ dài 3 m và nặng bằng một con ngựa. Nếu suy đoán của Longrich và các cộng sự là đúng, Ajnabia odysseus là loài khủng long đầu tiên vượt đại dương thành công bằng bè nổi.