Bảo tàng Hrubieszów hôm 30/3 thông báo về lượng lớn đồng bạc cổ chôn tại hạt Hrubieszow, gần Lublin. Đây là một trong những lần phát hiện nhiều đồng tiền thời La Mã nhất tại Ba Lan. Nông dân Mariusz Dyl tình cờ bắt gặp số tiền này khi đang tìm kiếm gạc hươu trên một cánh đồng vào năm ngoái. Anh lập tức liên hệ với bảo tàng Hrubieszow.
Dyl cùng các nhà khảo cổ và tình nguyện viên quay lại cánh đồng kiểm tra. Họ tìm thấy tổng cộng 1.753 đồng bạc, nặng hơn 5 kg.
Chúng không nằm tập trung một chỗ mà rải rác hơn 100 m do từng bị máy móc nông nghiệp đào xới.
Các nhà khảo cổ cho rằng số tiền này ban đầu đặt trong một hộp gỗ hoặc túi da. Chiếc hộp đã phân hủy hết, nhưng nhiều khả năng từng gắn đinh tán bằng đồng vì họ tìm được 8 chiếc lẫn trong những đồng xu. Nhóm chuyên gia cũng nhận định, số tiền cổ tồn tại từ thế kỷ 2 dựa vào hình khắc hoàng đế La Mã Nerva (cai trị năm 96-98) và Septimus Severus (cai trị năm 193-211).
Vào thời kỳ này, Lublin là nơi cư trú của người Vandal. Cuối thế kỷ 2, người Goth kéo đến và đuổi họ đi. "Có lẽ người Vandal hy vọng sẽ sớm quay lại nên quyết định chôn số tiền. Nhưng họ đã phán đoán sai", Bartłomiej Bartecki, giám đốc bảo tàng Hrubieszow, cho biết.
"Tình hình khi bỏ chạy khỏi người Goth tệ đến mức họ đem giấu mọi thứ quý giá nhất. Có vẻ đây cũng là lúc người Vandals đánh mất tài lực để tiếp tục chiến đấu", Andrzej Kokowski, chuyên gia tại viện Khảo cổ thuộc Đại học Maria Curie-Skłodowska, nhận xét.
Kokowski nhấn mạnh, phát hiện mới rất quan trọng trong việc tìm hiểu sự sụp đổ của người Vandal tại Lublin. "Vì phải vứt bỏ lượng lớn tiền của cần thiết để duy trì cuộc chiến với người Goth, cuối cùng họ trở nên bất lực. Những đồng bạc giấu trong lòng đất vẫn ở lại Hrubieszow. Họ không thể quay lại lấy chúng và không thể tuyển thêm binh lính. Đó là lý do người Goth thuận lợi mở rộng lãnh thổ xuống cả vùng đông nam rồi xâm chiếm Ukraine", ông nói.
Các chuyên gia tại Đại học Warsaw sẽ tiến hành phân tích số tiền cổ, thời gian ước tính khoảng một năm do số lượng đồng xu rất lớn.
Trong lúc này, bảo tàng Hrubieszów dự định trưng bày chúng để người dân quan sát. Buổi triển lãm sẽ chỉ được tổ chức online do ảnh hưởng của Covid-19.
