Ngày 30-9, Tổng thư Ký Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) - ông Jens Stoltenberg cáo buộc Tổng thống Nga Vladimir Putin đã kích động “sự leo thang nghiêm trọng nhất” kể từ khi xung đột ở Ukraine bắt đầu, nói rằng ông Putin sẽ không thành công trong việc ngăn chặn NATO ủng hộ Kiev, theo hãng tin Reuters.

Người đứng đầu NATO đã có những phát biểu sau khi Tổng thống Putin tuyên bố sáp nhập 4 tỉnh của Ukraine (gồm Luhansk, Donetsk, Kherson và Zaporizhia) tại một buổi lễ ở Điện Kremlin ngày 30-9.

Ông Stoltenberg nói rằng NATO đã chứng kiến “việc huy động quân đội ở Nga, những tuyên bố liều lĩnh và nguy hiểm về hạt nhân, và giờ đây là sự sáp nhập bất hợp pháp các phần lãnh thổ của Ukraine”.

“Những việc làm kể trên là sự leo thang nghiêm trọng nhất kể từ xung đột khi bắt đầu. Mục đích của Tổng thống Putin là ngăn cản NATO ủng hộ Ukraine. Nhưng ông ấy sẽ không đạt được mục đích” - Tổng thư ký NATO cho biết.

Ông Stoltenberg nói rằng động thái của Nga là “nỗ lực sáp nhập lãnh thổ châu Âu bằng vũ lực lớn nhất kể từ sau Thế chiến hai”, đồng thời cho biết thêm rằng một khu vực có diện tích tương đương với Bồ Đào Nha (tức 15% lãnh thổ Ukraine) đã bị Nga “chiếm giữ trái phép bằng vũ lực”.

“Các cuộc trưng cầu dân ý giả vi phạm luật pháp quốc tế. Việc sáp nhập là hoàn toàn bất hợp pháp” - ông Stoltenberg nói thêm.

Ông cũng cho biết các đồng minh NATO sẽ không công nhận bất kỳ vùng lãnh thổ nào trong số này là một phần của Nga. Đồng thời ông nói rằng: “Chúng tôi kêu gọi tất cả các quốc gia bác bỏ những nỗ lực trắng trợn của Nga trong việc sáp nhập lãnh thổ của Ukraine”.

Vị Tổng thư ký cho biết NATO không phải là một bên trong cuộc xung đột, nhưng NATO tái khẳng định “sự ủng hộ vững chắc” đối với độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Ukraine, đồng thời sẽ tiếp tục hỗ trợ nước này trước Nga.

Tuyên bố của Putin về việc Nga sáp nhập 4 vùng lãnh thổ Ukraine đã bị các nước phương Tây kiên quyết bác bỏ.

Trong một tuyên bố được Nhà Trắng đăng tải hôm 30-9, Tổng thống Mỹ Joe Biden cho biết “Mỹ lên án nỗ lực gian lận của Nga nhằm sáp nhập lãnh thổ Ukraine”, “Mỹ luôn tôn trọng các đường biên giới được quốc tế công nhận của Ukraine. Mỹ sẽ tiếp tục ủng hộ các nỗ lực của Ukraine nhằm giành lại quyền kiểm soát các vùng lãnh thổ bằng cách hỗ trợ Ukraine tăng cường sức mạnh quân sự và ngoại giao”.

Ông Biden nói thêm rằng Mỹ sẽ trừng phạt bất kỳ ai cung cấp “hỗ trợ chính trị hoặc kinh tế” cho Moscow, đồng thời cho biết ông sẽ ký một dự luật cung cấp thêm 12 tỉ USD để hỗ trợ chính phủ và quân đội Ukraine.

Ngày 30-9, Thủ tướng Anh Liz Truss cho biết rằng: “Anh chỉ công nhận các khu vực Donetsk, Lugansk, Kherson và Zaporozhye là một phần lãnh thổ Ukraine”. Bà nói thêm rằng Anh sẽ không ngần ngại thực hiện thêm các hành động, bao gồm áp đặt thêm các biện pháp trừng phạt lên Moscow.

Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen tuyên bố rằng “việc sáp nhập bất hợp pháp do Putin tuyên bố sẽ không thay đổi bất cứ điều gì” và tất cả các vùng lãnh thổ “đều là đất của Ukraine”.

Ngày 30-9, Nhóm các nước công nghiệp phát triển hàng đầu thế giới (G7) cũng cho biết họ sẽ không bao giờ công nhận việc sáp nhập của 4 tỉnh Ukraine vào Nga. Các bộ trưởng G7 cho biết sẽ áp đặt thêm các lệnh trừng phạt kinh tế đối với Nga cũng như các cá nhân và thực thể ủng hộ Nga.